Impressie boekpresentatie

8 oktober 2013, Den Haag

Dinsdagmiddag 8 oktober heeft Staatssecretaris Wilma Mansveld van Milieu het boek “Over de crisis niets dan goeds” ontvangen van auteur Sjef Staps, tijdens een druk bezochte forumdiscussie in Den Haag. Het boek bevat interviews met 25 prominente mensen die actief zijn op het gebied van klimaat en biodiversiteit en benadrukt de urgentie om de veranderingen van onze leefomgeving aan te pakken. De geïnterviewden – een brede groep van o.m. Jan Terlouw, Marjan Minnesma, Jane Goodall, Ed Nijpels en James Hansen – zijn het er unaniem over eens: de urgentie om het probleem op te lossen is enorm.

OdC_presentatie131008_overhandiging

De middag werd voorgezeten door Felix Rottenberg. Pieter van Geel heette iedereen welkom, waarna Sjef Staps de achtergronden van het boek en de inhoud toelichtte. Klaas van Egmond (UU), Marjan Minnesma (Urgenda) en Herman van Ham (ZLTO) reflecteerden op het boek. Bij de discussie sloten ook Hans Berkhuizen (Milieudefensie), Marga Edens (RWE / Essent) en Rob van Brouwershaven (Min. EZ) aan.

Regiefunctie van overheid noodzakelijk
Auteur Sjef Staps: “Willen onze kleinkinderen nog van deze aarde kunnen genieten, dan zullen we een enorme reductie moeten realiseren in ons gebruik van grondstoffen en energie. Volgens het Planbureau voor de Leefomgeving is voor een duurzame samenleving een reductie noodzakelijk van niet minder dan 80% van grondstoffenverbruik en emissies. We kunnen daar niet onderuit. Maar beperken in een systeem dat nu nog overvloed en welvaart biedt, is uiterst complex. Het is dus logisch dat dat op weerstand stuit. Ik ben er dan ook van overtuigd dat de overheid haar verantwoordelijkheid écht moet oppakken op het gebied van OdC_presentatie131008_5 verzameldgrondstoffenbeheer en milieu. Zij moet de regie nemen en samen met burgers, bedrijfsleven en ngo’s zorg dragen voor huidige én toekomstige generaties.
Daarbij is het de vraag of de nieuwe, mondiale en lange termijn problemen op te lossen zijn binnen ons huidige bestuurlijke bestel. Onze samenleving is immers steeds meer op de korte termijn gericht. Er is behoefte aan een nieuw model met een stabieler lange termijnbeleid.

Klaas van Egmond ziet het boek als een waardevol overzicht van de state of the art rond klimaat en biodiversiteit. Dit thema kan volgens hem moeiteloos worden vervangen door de financiële crisis, de crisis in de zorg of de pensioenproblematiek; al deze crises hangen samen en hebben een zelfde achtergrond: een te eenzijdige focus op het financieel/economische vlak.

Hij ziet de volgende oplossingsrichting:
1. de te grote complexiteit binnen deze dossiers
onder ogen zien
2. de karikaturen bestrijden
3. het bestuur veranderen.

Van Egmond: ‘80% van de energie in Den Haag wordt verspild aan polarisatie en partijpolitiek, slechts 20% gaat echt over de inhoud.’ Hij is een groot voorstander van een kamerbrede coalitie, waardoor er in de tijd minder koerswijzigingen in het beleid zijn en een stabieler lange termijn beleid kan worden gevoerd.

Marjan Minnesma gaf aan dat de urgentie al tientallen jaren alleen maar toeneemt, maar dat er veel te weinig gebeurt. We hoeven onze hoop niet te vestigen op technologische ontwikkelingen: de techniek is er al! De rechtszaak die Urgenda tegen de staat heeft aangespannen vanwege onvoldoende actie op klimaatgebied en onvoldoende zorg voor toekomstige generaties, ziet zij als een rechtszaak uit liefde.

Herman van Ham vond het boek plezierig lezen en ziet de meerwaarde onder meer in de brede invalshoek. ‘Door de te grote nadruk op het financieel/economische vlak, is onze ontwikkeling ten koste gegaan van andere waarden in de samenleving: biodiversiteit, klimaat, grondstoffen. We zullen nu snel een reparatieslag moeten doorvoeren. We zullen ons meer moeten gaan realiseren dat onze bedrijfsactiviteiten hier tijdelijk zijn en dat er altijd zorg voor de toekomst moet zijn: we zijn tijdelijk eigenaar van een bedrijf: boeren nemen vaak het bedrijf van hun ouders over en geven het weer door aan hun kinderen.’

Bij de overhandiging van het eerste exemplaar van zijn boek vroeg Staps staatssecretaris Mansveld om te handelen vanuit de urgentiegedachte:
‘Elke dag dat we voortgaan zoals vandaag, gaat ten koste van onze kinderen. Wetenschappelijk is er meer dan genoeg bekend. We hebben geen excuus meer om er niet aan te werken. 
Ik vraag u, de urgentie onder ogen te zien en daarnaar te handelen. Dit boek laat zien, dat er daarvoor meer dan voldoende mogelijkheden zijn.’

Staatssecretaris Mansveld vond dat dit boek ons opnieuw met de neus op de feiten drukt:
‘Het klimaat- en biodiversiteitsvraagstuk is, zoals Herman Wijffels het noemt, de grootste uitdaging waarvoor de mensheid zich gesteld ziet: nooit eerder veranderde het klimaat zo snel en nam de biodiversiteit zo snel af als in de huidige tijd. We zijn bezig met een voor de mensheid gevaarlijk experiment.
Dit boek draagt bij aan de bewustwording van de ernst van de problematiek. Nu is het zaak om die menselijke veerkracht te tonen, de handen ineen te slaan en aan te geven hoe we de problemen, hoe groot ook, gaan aanpakken. En daarvoor is iedereen nodig. Iedereen kan zijn of haar bijdrage leveren. Dat is het mooie ook van dit boek: het schetst de problematiek, de zorg die bij deze 25 inspirerende mensen leeft, maar geeft ook aan waar er aangrijpingspunten zijn om het anders te doen.
Investeren in klimaat en biodiversiteit is niet alleen een morele verplichting, maar ook economisch verstandig. We kunnen groen uit de crisis komen. We zullen klimaatintelligent moeten ondernemen, innovatief, zuinig, slim, en duurzaam. Niets doen is achteruitgang die later niet in te halen is, want nu en snel handelen maakt het klimaatprobleem in de toekomst kleiner en betaalbaar. Dit boek inspireert in ieder geval om vandaag weer eens voor de spiegel te staan en je af te vragen: wat laat ik over aan onze toekomstige generatie en wat kan ik zelf doen?
Ik beveel dit boek van harte aan te lezen en je te laten inspireren door wat deze mensen uit de politiek, bedrijfsleven, wetenschap en maatschappij doen om de aarde leefbaar en plezierig te maken.’

foto: LBI - Carmen Versteeg

Forumdiscussie olv Felix Rottenberg met Klaas van Egmond (UU), Marjan Minnesma (Urgenda), Herman van Ham (ZLTO), Rob van Brouwershaven (Min. EZ), Hans Berkhuizen (Milieudefensie) en Marga Edens (RWE/Essent)

foto’s alleenstaand : Carmen Versteeg – LBI
foto’s fotostrip: Nanne Hoekstra (1); Jos Braal – Ministerie I&M (3,4); Carmen Versteeg – LBI (2,5)